دره شمخال ؛ مرواریدی در طبیعت خراسان رضوی

دره شمخال ؛ مرواریدی در طبیعت خراسان رضوی

نویسنده : ایشان زاده

کشور ایران سرزمین پهناوری است با چشم اندازها، جاذبه های طبیعی و مناطق زیبای گردشگری؛ اگرچه گذرزمان ، ناملایمات جوی ، بی دقتی ، سودجویی وگاه مدیریت های ضعیف   آسیب هایی را به  مناطق گردشگری وارد کرده و نقاطی را نیز به نابودی کشانده است بااین حال هنوز درگوشه وکنار کشورمان مناطق طبیعی وگردشگری وحفاظت شده ای وجود دارد. منطقه گردشگری «دره شمخال» درخراسان رضوی و شمال قوچان ازجمله مناطق گردشگری نمونه ومنحصر به فردی است که چون نگینی در طبیعت شمال خراسان رضوی می درخشد و جلوه های زیبا وخیره کننده آن را نمی توان دراین مقال ومجال اندک توصیف کرد.باید قدم درآن نهاد و خود ازنزدیک نظاره گربود.

شمخال نقشی ازخیال

 اینک که دوباره بهار فرارسیده ، کوله بارت را بردار تا درمنطقه ای سرشار از طراوت و نقش ونگار و رویایی ، همراه وهمسفر شویم. سفر به آن جاکه گل های وحشی وبوته ها، درخت‌ها و درختچه های آن ، گله های کل وبز و دیگر حیوانات در کوهستان و پرواز پرندگان شکاری و بلند پرواز ، چشم نواز است و طنین نغمه های پرنده های بومی و زمزمه چشمه ها ، جویبار و رود، آرام بخش جسم وجان است به طوری که هوای پاک و بوی نم و عطر گل ها وگیاهان ، جان ها را صفا می دهد و تازه می کند.

به راستی که دیدن این همه زیبایی وتصاویر پر نقش ونگار وجاذبه های طبیعی، خیال انگیز است . 

 شمخال ، در5 کیلومتری باجگیران

 برای رسیدن به منطقه شمخال، شهر قوچان را پشت سر می گذاریم وپس از طی ۸۰ کیلومتر در محورترانزیتی قوچان- باجگیران در۵ کیلومتری شهرمرزی باجگیران وسمت راست جاده تابلوی روستای شمخال نمایان می شود .  پس از ۲ کیلومتر ورسیدن به روستا ، قبل از حرکت به سمت دره باید وسایل نقلیه را در همین محل پارک و خود را برای یک پیاده روی نسبتا طولانی و برداشتن کوله پشتی ها ووسایل سفر آماده کرد. روستای شمخال مدخل ورودی به دره است . نام دره نیز برگرفته از نام همین روستاست که دره شمخال به زبان محلی وکرمانجی ، «زاو شمخال» گفته می شود که کوه های آسلمه آن رااحاطه کرده است. معمولا برای پیمودن مسیر دره باید به صورت گروهی حرکت کرد. می توان فاصله بین ۲۰ تا حدود۴۰ کیلومتر راطی کرد و در فواصل مختلف وقسمت های معینی به استراحت پرداخت و شب را نیز با برپایی چادر یا کیسه خواب به سر برد. درابتدای راه و دوطرف دره ، دیواره های سنگی نسبتا کوتاه تری دره را دربرگرفته است. پس از طی مسافتی کم کم آب های جاری از چشمه ها و شکاف دیواره ها ظاهر می شودکه دربالاتر از پیوستن این آب ها، نهری شکل گرفته و سپس تبدیل به رود می شود که موجب رویش درختچه ها وبوته های زرشک وتمشک وسبزه ها در اطراف رود شده است. هرچه پیش می روی ، زیبایی ها و جاذبه ها بیشتر می شود تا جایی که بی اختیار به طرف آن ها می روی و محو تماشا می شوی.  گاهی آن چنان مات ومبهوت می شوی که یک آن می بینی مسافتی را از همسفران دور مانده ای و شتاب می کنی تا خودرا به آنان برسانی. رفته رفته ارتفاع دیواره ها آن قدر زیاد می شود که شکوه وعظمت خودرا به رخ می کشاند. اگرچه نقاطی از گذرگاه تنگ تر وباریک تر شده و ناچاری تا به آب بزنی وبه راه ادامه دهی. معمولا بعد از دوساعت پیاده روی درنقطه ای به عنوان کمپ می توانی برای استراحت و صرف ناهار توقف کنی که در گوشه وکنار تعدادی درخت گردو باسخاوت ، شاخ وبرگ خودرا برای سایه افکنی بر سر رهگذران گشوده اند.

منزلگاه دوم؛ پس از یکی دوساعت استراحت

 دوباره حرکت آغاز می شود، حالا آب رودخانه بیشتر و پوشش گیاهی وسرسبزی ها هم زیادتر شده و رایحه گل ها وگیاهان معطر ، مشام رامی نوازد وکم کم به منزلگاه دوم می رسی که به اصطلاح محلی، حمام گفته می شود که درمیان درختان گردو ودرختچه ها وبوته ها احاطه شده است. این مکان شبیه غار است که قطرات آب از سقف و قندیل های آن فرو می چکد.در کف آن حفره هایی پرشده از آب زلال وخنک دیده می شود.

کبوترخانه 

 کبوترخانه از دیگر توقف گاه ها و غار تقریبا بزرگ تری است که درانتهای آن چشمه ای جوشان قراردارد و آبی گوارا برای نوشیدن است. درمقابل این غار نیز دیواره سنگی بلندی قرارداردکه از دیگر جاذبه های شمخال است. 

دراین نقطه هوا روبه تاریکی است و باید برای استراحت وخواب وخوراک شبانه آماده شد. صبح می توان هنوز به راه ادامه داد و همچنان از زیبایی‌ها لذت برد وسرانجام از نقطه دیگری از دره خارج شد یا از ادامه راه منصرف شده و به روستای شمخال بازگشت. همان طور که گفته شد نمی توان آن گونه که باید منطقه را در این جا توصیف کرد وباید رفت ودید. به هرحال جادارد مسئولان امر هرچه بیشتر درایجاد امکانات رفاهی وخدماتی این منطقه اقدام کنند وگام بردارند و لازم است سرمایه گذاری های گردشگری درآن انجام وبرای معرفی منطقه کوشش جدی شود.