درخت کهن سال روستای «آهنگ» گذر ایام را تاب آورده و مقابل توفان ها قامت خم نکرده تا به عنوان یک اثر طبیعی ثبت شود:

این پیرِ 700ساله

درختان کهن سال، از جمله قدیمی ترین ساکنان زمین هستند که گذر ایام را تاب آورده و مقابل توفان ها قامت خم نکرده اند. به همین دلیل از آن ها به عنوان میراث های ارزشمندی یاد می‌شود که از قضا ظرفیت مطلوبی نیز برای جذب گردشگر دارند.

ایران یکی از کشورهایی است که در آن شمار درختان کهن سال زیاد است و یکی از مشهورترین این درختان، سرو ابرقو ( سَرْو اَبَرکوه یا سرو زرتشتی) در استان یزد است که عمر آن را۴۰۰۰ سال تخمین می زنند و از جمله آثار ملی کشورمان به شمار می آید. گفته می شود این درخت، پیرترین موجود زنده در قاره آسیاست.

اما این ساکنان کهن سال زمین، برای مردم نیز دارای احترام هستند و در این سال ها تلاش های زیادی برای حفاظت از این درختان انجام گرفته است.

در خراسان رضوی نیز درختان کهن سال زیادی وجود دارد که یکی از مهم ترین آن ها «بنه پیر» در شهرستان بجستان است. ثبت این اثر طبیعی از خرداد امسال در دستور کار میراث فرهنگی استان قرار گرفت و بالاخره در تاریخ 10 دی 97 نیز این مهم محقق و پرونده «بنه پیر»  در شورای ثبت استان به تاریخ 24 دیماه ثبت شد و موضوع در جلسه شورای ثبت سازمان میراث فرهنگی کشور نیز مورد تایید قرار گرفت.

در ادامه مطلب برای شما از این درخت کهن سال نکاتی را خواهیم گفت تا اگر فرمان خودرویتان را به قصد گشت و گذار سمت بجستان کج کردید، حتما از این درخت نیز دیدن کنید.

 

کجا بریم؟

برای آن هایی که همین اول کاری، آدرس این درخت کهن سال را جویا می شوند، می گوییم که «بنه پیر» در 5/2 کیلومتری جنوب غربی روستای آهنگ واقع شده است(25 کیلومتر محور مواصلاتی بجستان فردوس). روستایی که در بخش مرکزی شهرستان بجستان قرار دارد.

چی داره؟

این تک درخت از نوع بنه است و در روستای آهنگ و در میان دو کوه و نزدیک چشمه آبی واقع شده است. درختی متفاوت از دیگر درختان با شاخ و برگ در هم تنیده که تکه های پارچه به شاخه های آن بسته شده است.اهالی منطقه در ایام خاصی از سال ( مثلا 13 فروردین) به این محل می آیند و اوقاتی را در کنار این درخت صرف می کنند.جالب این جاست که قدیمی ها باورهای خاصی درباره این درخت داشته اند. مثلا می گفته اند که اگر شخصی تکه ای از شاخه آن را ببُرد یا آسیبی به درخت بزند، مطمئناً دچار عذابی سخت خواهد شد. به دلیل وجود چنین باورهایی بوده که این درخت تاکنون از آسیب های مختلف در امان مانده است.اما اگر از مشخصات این درخت بپرسید باید متذکر شویم که طول آن 2/11 و ارتفاع آن نیز 5/5 متر است.

دیگه چی باید بدونیم؟

جالب است بدانید که بجستان از نظر آب و هوایی در ناحیه گرم و خشک ایران قرار دارد. از ویژگی های این منطقه خشکی نسبتا زیاد هوا، کمبود رطوبت و ریزش نزولات جوی، تبخیر زیاد و نبود پوشش گیاهی آن است. در چنین شرایطی، دوام آوردن و عمر بالای این درخت در نوع خود قابل تامل است.اما در جنوب شرقی این منطقه کوه های آهن به صورت دو رشته موازی با جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی کشیده شده و سیمای خاصی به این منطقه داده اند.در منطقه بجستان، چند گونه مختلف گیاهی می توان مشاهده کرد: اول، گیاهان دارویی هستند که از زیره کوهی و آویشن گرفته تا پونه و گل گاوزبان را شامل می شوند. اما گیاهان زینتی هم جای خودشان را دارند. بر دامن ارتفاعات این شهرستان، در فصل بهار لاله، شقایق، نسترن، نرگس، گلناز و ...می نشیند. درختچه هایش هم شامل بنه، بادام کوهی ، زرشک و... می شود.در مجموع، پوشش گیاهی در هر منطقه بسته به نوع آب وهوا، مقدار نزولات آسمانی و فصل بارش متفاوت است. بجستان نیز چون در منطقه بیابانی و حاشیه کویر واقع شده، در نتیجه پوشش گیاهی آن نیز بیابانی است البته از نوع گیاهانی که در مقابل گرمای سوزان، خشکی و کم آبی و تشنگی دایمی،فرسایش و ضربات خردکننده شن و ریگ مقاوم هستند و یک نمونه آن حدود هفت قرن، جان سختی کرده است.

 روایت ها چه می گویند؟

اگر از اهالی این منطقه بپرسید، در خصوص این درخت برای شما قصه ها و روایت های زیادی بیان می کنند. این ساکن کهن سال منطقه، آن طور که تخمین می زنند؛ 700سالی عمر دارد. از طرفی به دلیل آن که در مسیر راه قرار داشته، مورد توجه و محل استراحت عابران بوده است. می گویند: پیری عابد در کنار این درخت دفن شده که همین هم باعث شهرت آن به این عنوان شده است.

منبع: پژوهش «نسرین میرشاهی» - اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی