عادت شتاب زدگی در تفکر

تفکر برتر

ضمن تبریک اعیاد شعبانیه و به امید بهره برداری هر چه بیشتر از فرصت های معنوی این ایام. همان طور که بیان شد تفکر ما با موانعی روبه رو است که باعث می شود خطاهای زیادی در مسیر فکری ما ایجاد شود. بعضی از این خطاها کم  کم به عادت  های دست و پاگیر تبدیل می شود. اغلب خطاهای شناختی و معرفتی حاصل خطاهای فکری است و اگر شناخت ما ناقص و یا ضعیف یا محدود باشد در تصمیم گیری ها و حل مسئله های ما تأثیر می گذارد. اگر کسی به دنبال تشکیل یک زندگی پربار و سازنده و متحرک باشد هر لحظه باید بتواند مسئله ای حل کند و یا تصمیمی بگیرد. درباره عادت تفکر خطی و عمودی در شماره گذشته صحبت کردیم. عوامل مؤثر در وقوع یک حادثه و یک جریان فردی و یا اجتماعی بسیار زیاد است. به عنوان مثال فرض کنید در زندگی شما از نظر اقتصادی، اعتقادی، عاطفی، ارتباطی، فکری، تربیتی، جسمی، خانوادگی، اجتماعی و... مشکلی ایجاد می شود. بعضی ها به دلیل عادت شتاب زدگی فورا یک دلیل برای این مشکل می یابند و معمولا یک یا چند مقصر در بیرون پیدا می کنند و بلافاصله نتایجی این چنین می گیرند که «کاری از دستم ساخته نیست»، «تا بوده همین بوده»، «امکان نداره درست بشه»، «اگر ما شانس می داشتیم اینطور نمی شد»، « ای بابا ما عادت داریم»، «زمانه با ما نمی سازد هر کار می کنم جواب نمی ده»، « پای ما به دریاهم برسه خشک می شه»، « ای بخشکی شانس»، « فایده نداره»، « دست ما که نیست»، «حالا میگی چه کار کنم»، «حالا تو هم راه حلت رو بگو ما که همه راه ها را امتحان کردیم این هم روش»، «نمی شود کاری کرد»، در تمام این موارد یک نکته مشترک وجود دارد؛ شتاب زدگی در نتیجه گیری و عادت به تحلیل مبتنی بر قالب های ذهنی گذشته. جملات بالا را از فرهنگ واژگان و اصطلاحات و جملات زندگی خود حذف کنید. این جملات بلا فاصله شما را از موضوع دور و همیشه راهی برای توجیه باز می کند. کسانی که از این ادبیات بهره می برند معمولا اهل تغییر و تحول و تصمیم نیستند و عنصر مسئولیت پذیری در ساختار شخصیتی و فکری آن ها شکل نمی گیرد. حاصل این نوع نگرش و تصمیم، دور شدن از خود است. وقتی این مدل گفت وگوها را حذف کنید یک جریان جدید و یک سری سؤالات و تحلیل های تازه در ذهن و فکر و قلب شما متولد می شود و شما با یک سری از عوامل احتمالی و دلایل و راه حل های دیگر آشنا می شوید و در ذهن شما زمینه های فکرکردن و حل مسئله و تصمیم گیری های قوی تر شکل می گیرد؛ مثلا یک سری سؤالات جدید طرح کنیم. شما تا هفته آینده فکر کنید و برای هر یک از جملات فوق یک جایگزین پیدا کنید که فرصت و فضای فکرکردن را افزایش دهد. می توانید به جای آن ها تعدادی سؤال طرح کنید. جلیل معماریانی